Artıq bir neçə ildir ki, Bakıda yararsız və qəzalı vəziyyətdə olan binalarda yaşayan sakinlərin mənzil-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılması, o cümlədən şəhərin ümumi görünüşünə xələl gətirən yaşayış evlərinin sökülərək yeniləri ilə əvəz olunması prosesi aparılır.
Yaşadığı bina plana düşən bəzi vətəndaşlar onlara verilən ödənişlə razılaşsalar da, bəziləri bununla qane olmurlar. Nəticə etibarilə həmin mənzildən çıxmayan sakinə görə, binanın plana düşməsinə baxmayaraq, söküntü işlərinə başlanılmır.
Maraqlıdır, bəs görəsən, yaşadığı binanın sökülməsi üçün verilən ödənişlə razılaşmayan sakin məhkəmə qərarı ilə mənzilindən çıxarıla bilərmi? Mövzu ilə bağlı Oxu.Az-ın suallarını cavablandıran hüquqşünas Pərviz Hacıyev bildirib ki, bu məsələdə tərəflər arasında razılıq əldə olunmalıdır: “Konstitusiyanın 13-cü maddəsinə görə, mülkiyyət hüququ əsas konstitusion hüquqlardandır. Bu, şəxsin pozulmaz, toxunulmaz hüququdur. Əgər şəxsin yaşayış yerinə dair mülkiyyət hüququnu rəsmi qaydada təsdiq edən sənədləri qaydasındadırsa, heç kim onun evini sökə bilməz, buna ixtiyarı yoxdur. Bina hansısa dövlət əhəmiyyətli boru xəttinin yanından, magistral yoldan keçmirsə, belə olan halda binanı söküb yerinə yenisini tikən, layihə həyata keçirən şəxs vətəndaşla razılığa gəlməlidir. Heç bir halda məhkəməyə verib sakini evdən çıxararaq binanı sökdürmək hüquqları yoxdur”.
Hüquqşünas qeyd edib ki, yaşayış yerinə dair mülkiyyət hüququ olmayan şəxslər mülkiyyət hüquqlarını məhkəmə qaydasında tanıtmalıdırlar:
“Əgər şəxs hər hansı yaşayış evi tikib, oraya sahiblik edirsə, eyni zamanda, həmin evin kommunal xərclərini qarşılayıbsa, onun mülkiyyət hüququnun olmaması adamın yaşayışdan istifadə hüququnu məhdudlaşdırmır. Lakin buna baxmayaraq, vətəndaş mənzilinin çıxarışı (“kupçası”) olmadığı üçün yaşayış yerindən çıxmağa məcburən razı olacaq. Əgər şəxsin 30 il ərzində köklü şəkildə yaşadığı mənzilə dair mülkiyyət hüququ yoxdursa, bunu məhkəmə qaydasında tanıtmalıdır, aidiyyəti qurumlar isə bunu gözləməlidirlər. Özbaşına tikilidirsə, neft boru xəttinin, qaz kəmərinin yanında, yüksəkgərginlikli xəttin altında gecəqondu kimi tikilibsə, aidiyyəti qurumlar tərəfindən sökülə bilər”.
