Azərbaycan bazarlarını keyfiyyətsiz, mənşəyi bilinməyən, ucuz qiymətə satılan yağlar cənginə alıb.
Hazırda marketlərdə az qala şor qiymətinə, selofanla paketlənmiş, adları belə qəribə olan yağ məhsulları satışdadır.
Ekspertlər bu yağların mənşəyi, palma yağları olması, onkoloji xəstəliklərə gətirib çıxarması barədə gecə-gündüz həyəcan təbili çalırlar.
Amma nə sirri-xudadırsa, nə hikmətdirsə, “sehirli əllər” bu qidaları Dövlət Gömrük Komitəsindən keçirir, Dövlət Qida Agentliyi laboratoriyalarda yoxlamır və asanlıqla bazarlarda ayaq açırlar, çoxalırlar.
Yəni, mənşəyi bilinməyən ucuz yağlara nəzarətsizlik hökm sürür, əhalinin sağlamlığı üçün ən mühüm olan bu sektorda anarxiya, xaos, özbaşınalıqdır. Nə AQTA, nə DGK tərəfindən ciddi şəkildə yoxlamalar, təftiş aparılır.
Təəssüf ki, aztəminatlı ailələr məcburiyyət qarşısında mağazalardan həmin yağların kilosunu 4-5 manatdan alırlar, gündəlik qida rasionunda istifadə edirlər. Amma əksəriyyəti marqarin, palma olan, xəstəlik saçan bu yağlardan uzaq durmaq lazımdır.
Reportyor.info-nun İqtisadiyyat Şöbəsi apardığı araşdırma zamanı olduqca dəhşətli faktlar ortaya çıxıb. Əməkdaşlarımız bir neçə marketlərdə reyd keçirib, müşahidələr aparıb, yağların növləri, qiymətləri ilə maraqlanıblar. Bu zaman adı heç nə deməyən, hansı firmanın məhsulu olduğu bilinməyən, olduqca ucuz, saxta adlarla istehsal edilmiş yağların satıldığı məlum olub.
Araşdırma qrupumuzun verdiyi xəbərə görə, hazırda mağazalarda “Kərim”adlı bir yağ satılır.
Guya kərə yağıdır, amma kilosu 2 manat 68 qəpikdir. İnternet resurslarında axtarış verəndə də “Kərim” adlı yağın hansı istehsalat müəssisəsinə məxsus olduğu bilinmir. Deməli, sexlərdə, zirzəmilərdə hazırlanmış, xalqın genefondunu məhv edən yağlardan biridir.
Digər bir məhsul isə araşdırma zamanı “Xoman Lyuks” yağları ilə bağlı olub. Bu yağın kilosu 6 manat 74 qəpiyə satılır.
Halbuki, bazarda normal kərə yağı kimi təqdim edilən, Zellandiyadan idxal olunduğu bildirilən “Vest Qold”, “Ankor” və s. yağların kilosu 16-18 manat arası dəyişir. Bu halda sual doğurur ki, “Xoman Lyuks” yağları niyə 6 manat 74 qəpiyə satılır?
İnternetdə bu məhsul kərə yağı kimi təqdim olunur. Amma 6 manata kərə yağına “bişmiş toyuğun gülməyi gələr”.
Araşdırmalarımız ortaya çıxardı ki, “Kalinka” adlı yağın kilosu 4 manat, “Zolatava”yağlarının kilosu isə 4 manat 20 qəpikdir. Yəni, bu məhsulların heç birinin təmiz kərə yağı olduğuna zəmanət verilməyib.
Marketlərdə axtarışlarımız nəticəsində “Bruyonkin”adlı yağın kilosunun 4 manat 46 qəpik, “Maslo Dabroye”adlanan məhsulun 5 manat 54 qəpik, “Alpen”yağlarının isə 6 manat 25 qəpiyə satıldığını gördük.
Bu cür yağlar bazarlarda “n” qədərdir, adlarını, növlərini saymaqla bitməz, bunun üçün gərək ayrıca siyahı tərtib edək.
Sadəcə, faktları göstəririk ki, Səhiyyə Nazirliyi, Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi, Gömrük Komitəsi və digər aidiyyatı qurumlar yağ bazarında nə baş verdiyini görsünlər.
Amma Qida Agentliyi indiyə qədər bu məhsulların keyfiyyəti barədə araşdırma aparmayıb, bəlkə də ilk dəfə bizim tərəfimizdən tanış olurlar.
Hərçənd ki, Gömrük Komitəsindən izahat tələb etməliydilər – bu yağlar Azərbaycana necə idxal olunur, Qida Agentliyi tərəfindən bu qidalar yoxlanılırmı, yox, əgər, ölkə daxilində hansısa yerlərdə istehsal edilirsə, o zaman Fitosanitar Xidməti, Qida Agentliyi, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar Xidməti bu günə qədər hara baxıblar? Suallar açıq qalır…
Ona görə ki, ölkəyə idxal edilən palma yağlarının başında “Broker” MMC rəhbəri, “veteran” gömrük monopolisti Əbülfəz Məlikovun dayandığı iddiaları var.
Qida Agentliyinin rəhbəri Qoşqar Təhməzlinin isə Əbülfəz Məlikovla işbirliyində olduğu iddiaları səslənir. Bu, iddia inandırıcıdır. Çünki ekspert Eyyub Hüseynov Q.Təhməzlinin “Leş Tofiq”ə sertifikat verdiyini açıqlamışdı.
Əgər AQTA sədri Avropada bizneslərini murdar ət hesabına artırırsa, niyə də Əbülfəz Məlikovun xalqın, uşaqlarımızın gələcəyini genefondunu məhv edən palma yağlarına “yaşıl işıq” yandırmasın?!
Baxmayaraq ki, Q.Təhməzli məhz belə açıqama vermişdi: “Nehrə yağını 5 manata satırlar ki, bu qiymətə nehrə yağı olmur. Onlara sahibkarlıq strukturu demirəm, onlar cinayətkar və dələduzdurlar.
Həmin sexlərin yanında yaşayan əhalidə trans yağların nehrə yağı adı altında satılması barədə məlumatlar olsa da, bizə və hüquq-mühafizə orqanlarına bu barədə məlumat vermirlər. Ona görə ictimai nəzarət də olmalıdır”.
Onda, buyurun Qoşqar müəllim, yuxarıda adı çəkilən yağları və fotolarını sizə təqdim edirik, araşdırma aparın. Axı özünüz deyirsiniz, 5 manata nehrə, kərə yağı olmursa, bu 5 manatlıq yağlar hansı dələduz, cinayətkarın xalqa sırıdığı məhsuldur? Niyə yoxlama aparmırsınız?
Anlaşılandır, Əbülfəz Məlikovun gömrükdən uzaqlaşdırıldığı ilyuziyası yaradılsa da o, “Broker” MMC-nin əvəzinə “Delta Qrup C.O.” MMC vasitəsi ilə Azərbaycana yağ idxalına nəzarət edir. Bu yağlar isə kərə yağı adı altında xalqa ucuz sırınan palma yağları olduğu iddia edilir.
Qeyd edək ki, palma yağı hazır yeməklərin və yarımfabrikatların hazırlanmasında ən geniş istifadə olunan yağdır. Buna səbəb bu yağın nisbətən ucuz olmasıdır.
Digər bitki yağları ilə müqayisədə palma yağının tərkibində doymuş yağların miqdarı xeyli yüksəkdir – tərkibində doymuş yağların faizi nə qədər yüksək olarsa, bitki yağı o qədər daha az zərərli sayılır.
İstehlakçıları palma yağının zərərsizliyinə və ya hətta xeyirli olduğuna inandırmaq üçün istehsalçılar xeyli səy göstərirlər. Lakin ÜST hesabatı bu iddiaları təkzib edir.
Təşkilatın ekspertləri tərəfindən aparılmış təhlil dünyanın 23 ölkəsində palma yağı istehlakının artması ilə işemik ürək xəstəliklərinin artması arasında əlaqənin olduğunu müəyyən ediblər.
Həkimlər eləcə də şübhə etmirlər ki, palma yağı ateroskleroz əmələ gətirən qandakı pis xolesterini artırır.teref.az
